بردگیم چیست ؟ یا به زبان سادهتر دنیای بردگیم و بازی های فکری چگونه است؟
در این مقاله میخواهیم راجع به بُردگِیم (Boardgame)، مفهوم، تاریخچهاش و همچنین حس شخصی خودمون نسبت بهش صحبت کنیم. پس با ما همراه باشید.
در ابتدا بهتره که با کلمه بردگیم یا بوردگیم و معنی آن آشنا بشیم و بدونیم که با چه چیزی طرف هستیم!
بردگیم (Board Game) در لغت به معنی بازی تختهای یا بازی رومیزی است. اما بردگیمها فقط شامل بازیهایی که بُرد، صفحه یا تخته دارند نمیشه. چون اونها سبکهای مختلف (مانند سبک استراتژیک، خانوادگی، مهمانی، انتزاعی و …) با اجزای متنوعی (مثل کارت، مهره، تاس، توکِن و …) دارند که به همهی آنها بردگیم یا به زبان خودمانی “بازی فکری” میگیم.
شاید اولین چیزی که از بازیهای فکری به ذهن ما ایرانیها برسه “منچ و مارپله” باشه. خیلیها هم با شنیدن کلمهی بردگیم یاد بازیهایی مثل “راز جنگل” و “مونوپولی” میافتن. اما دنیای بازیهای فکری فقط به همین چندتا بازی نوستالژیک محدود نمیشه و هدف ما هم اینه که شما رو با این دنیای شگفتانگیز و پر رمز و راز آشنا کنیم. دنیایی که وقتی وارد آن میشوید افسوس میخورید که چرا زودتر با آن آشنا نشدهبودید!
تاریخچه بردگیم
شاید براتون جالب باشه بدونین که تاریخچه بازی رومیزی یا بردگیم به تمدنهای کهنی مثل مصر، روم و ایران برمیگرده. در جیرفت نمونههایی از این مدل بازیها کشف شده و جدیدا در ترکیه نیز تاسهایی رو پیدا کردند که قدمتشان به ۵۰۰۰ سال پیش میرسه. همچنین بازی تخته نرد که اختراع خود ایرانیهاست تاریخی ۵۰۰۰ ساله دارد. حتی بازی “دوز” که خیلیها اون رو میشناسند حدود ۳۴۰۰ سال پیش به اسم “موریس نُه نفره” بازی میشده.
اکنون اگه کمی به زمان حال برگردیم و بردگیمهای امروزی رو بررسی کنیم، متوجه میشیم با وجود اینکه این پدیده در ایران تازه وارده و تنها چند سال از عمر آن میگذره اما بازیهایی مثل مونوپولی تاریخی ۸۵ ساله دارند و دهههاست که در نقاط مختلف دنیا بازی میشوند وآدمها رو به دور خودشون جمع میکنند.
از سال ۲۰۱۲ به بعد هم رشد بازی های رومیزی انقدر زیاد بوده که دوره کنونی را “عصر طلایی بردگیمها” گذاشتهاند.
محبوبیت بردگیم
چیزی که بردگیمها رو بین گِیمرها و طرفداران بازیهای فکری محبوب کرده، فقط اجزای آنها (مثل صفحه و مهره و کارتها) یا قوانین و گِیمپلِی بازی نیست بلکه اون حس و حالیه که در حین انجام بازی تجربه میکنیم.
وقتی جعبه یک بردگیم رو باز میکنیم، اجزای آن را میچینیم و بازی رو شروع میکنیم، وارد یک دنیای منحصر به فرد میشویم. دنیایی که هر بار رنگ و بویی تازه داره و هردفعه تجربهی جدیدی را پیش رویمان میگذاره.
تجربهی واقعی در دنیای بردگیم ها
یکبار در نقش کاوشگرانی در اعماق جنگلهای آمازون دنبال معبد پنهان طلا میگردیم (بازی El Dorado)، گاهی در نقش یک قاتل زنجیرهایِ قرن نوزدهم از دست پلیس لندن فرار میکنیم (بازی رومیزی Mr.Jack)، بار دیگر در نقش معماران قرون وسطایی برای ساختن کاخ پادشاهان اسپانیایی رقابت میکنیم (بازی Alhambra)، برخی اوقات پا را فراتر از زمین گذاشته و در مریخ دنبال نشانههای حیات برای بقای نسل بشر هستیم (بردگیم Terraforming Mars)، حتی بعضی مواقع در نقش یک شهروند ساده تلاش میکنیم تا هویت پدرخوانده را فاش و شهر رو از شرّ مافیا خلاص کنیم (بازی Mafia).
هر بازی ما رو به دنیای جذاب خودش پرت میکنه و به نظرم این بزرگترین و گیراترین ویژگی بردگیمه. اینکه با چند نفر دور یک میز جمع بشیم و گاهی اوقات برای یک هدف مشترک تلاش کنیم (مثل بازی pandemic) یا اینکه برای کسب سود و پول بیشتر کلی چونه بزنیم و حسابی توی سر و کله همدیگه بزنیم (مثل بازی Chinatown).
هر دور بازی میتونه ما رو توی یه شرایط خاص قرار بده. بعضی مواقع چهار تا اسلحه روی شقیقهمون هست و باید تصمیم بگیریم که تسلیم بشیم یا نه (بازی Cash’n Guns)، یه وقتایی هم فقط باید حواسمون باشه که دستمون نلرزه، وگرنه هرچی ساختیم روی سرمون خراب میشه (بازی Tokyo Highway)!
همهی این تجربهها، همهی این احساسات، تصمیمها و مهمتر از همه، این تعاملی که با همدیگه داریم باعث میشه که بعد از پایان هر بازی، بیشتر از قبل اشتیاق داشته باشیم تا دوباره جمع بشیم، یه بردگیم دیگه باز کنیم و ساعتها غرقش بشیم.
اگر هم شما هنوز پا به این دنیای جذاب نگذاشتهاید، خیلی دیر نشده. توی اولین فرصت با چندتا از دوستهای پایهتون جمع بشید و یه بردگیم رو بزنید زمین!
آریا ابراهیمی
خوندی؟ چطور بود؟ چند ستاره میارزید؟
امتیاز 3.57 از 6 رای